Çelikten malzemelerle istenilmiş olan özellikler dahilinde talaşlı işlenebilme özelliği fazlaca önem arz etmektedir. İmalat sürecinde olan, yüksek kesme hızları ve bununla birlikte olarak işlem zamanı, iyi bir yüzey kalitesi, takım ömrü, daha da düşük bir kesme kuvveti kullanarak sağlanılacak enerji ve performans tasarrufu gibi özellikler, diğer çeşitlerle birlikte malzeme kalitesiyle de doğrudan alakalıdır. Bu düzeyde bir kaliteyi sağlamak amacı ile otomat çelikleri üretilmiştir.
İçindekiler
Otomat çelikleri karbon oranı % 0.07 – % 0.06 arasında değişen ve de kükürt oranı % 0.15 ile % 0.40, fosfor oranı % 0.07 – % 0.10 arasında olan kaliteli çeliklerdir. Fosfor ve kükürtün diğer tüm türlerde azaltılmaya çalışmasına karşın, talaşlı işlem özelliğinde artmasından dolayı otomat çelikleri içine özellikle ve bilerek ilave edilir. İlave ve takviye edilen bu elementler malzeme dahilinde metalik kırılganlık sağlamak amacıyla, kısa ve az kırılgan talaş oluşumunu sağlar. Bunun yanında fosfor ve kükürt ilavesi yağlama etkisi yaparak, temiz bir yüzey elde edilmesine, parça dayanımının artmasına yol açar.
Otomat çelikleri kurşun ile tepkimeye girilmiş şekilde de bulunması mümkündür. İlave edilen kurşun çeliğin mekanik özelliklerini değiştirmemek üzere yağlama özelliğini arttırır. Otomat çeliği özellikleri arasında karbon seviyesine bağlı olarak ıslah edilebilme ve semente edilebilme özellikleri de bulunmaktadır.
Otomat çelikleri yuvarlak ve silindirik kesitleri olarak 5 mm den 100 mm ye kadar, altıköşe kesitli olarak ise birçok çeşitleri vardır. 5 mm den 80 mm ye kadar tedarik edilebilir.
Otomat çelikleri yuvarlak ve silindirik kesitlerde h9, altıköşe kesitinde ise h11 düz yüzey gruplarında üretilmektedir.
Otomat çeliklerinin fiyatları kesitine ve çapına bağlı yönde değişmekte ve üretilmektedir. Bunun gibi kurşunlu otomat ya da kurşunsuz otomat olmasına bağlı olarak da fiyatları değişkenlik gösterebilmektedir. Online çelik satışının yapılmakta olduğu https://www.esnmetal.com/otomat-celigi/ internet sitesi üzerinden ihtiyaç duyulan ölçü ve kalitede rekabetçi fiyatlar incelenmeye hazırdır.
Yuvarlak ve kesitli otomat çeliklerine 5 mm den 60 mm ye kadar, altıköşe otomat çeliklerine ise 5 mm den 65 mm ye kadar, EN 10244-1 numarasına göre class 1, class 2 ya da class 3 çatlak ve kesitli kontrol seviyelerine uygun olarak düz yüzey çatlak testi uygulanmış olmalıdır.
Malzemede daha yüksek kesme hızları uygulanmalıdır. Bu kavram, aynı şekilde kısa ve az işlem süresi ile de tanımlanabilir. Daha az takım aşınması ve bunun sonucu olmak ile birlikte daha da uzun takım ömrü sağlanmaktadır. Böylece, takım maliyeti düşer, takımın tekrar ayarlanması ve değiştirilmesi için sarf edilecek süre kısalır.
Daha az düz yüzey pürüzlülüğünün sağlanması ile daha sonraki taşlama ve benzeri işlemler azalır ve parçalarda yüzey kalitesi daha iyi garanti edilebilmektedir. Gereken hassasiyet ve parçalarda değişebilirlik, daha dar kurallarla iyileşebilir. Daha az kesme kuvveti kullanılır ve böylece daha da az enerji gerekmektedir.
Otomat çeliklerinin önemli özelliklerini belirtmeden daha da önce, talaşlı şekillendirmede meydana gelen olayların kısa sürede yararlı olacaktır.
Şekillendirilme kriterlerini etkileyen olaylar;
Basınç ve sıcaklığın etkisi altında kaynaklı olup, direnci çok fazla artmış kopan malzeme parçası kesilme olarak adlandırılır ve talaş kaldırılma da çok önemli özelliklere sahiptir.